Arthur Seyss-Inquart, właściwie Arthur Zajtich (ur. 22 lipca 1892 w Stonarowie na Morawach w Austro-Węgrzech, stracony 16 października 1946 w Norymberdze).
Hitlerowski polityk, namiestnik Rzeszy w Austrii, a później komisarz Rzeszy w Holandii w okresie II wojny światowej. W Norymberdze uznany za winnego zbrodni przeciwko ludzkości i stracony.
Pochodząca z Moraw rodzina Zajtichów przeniosła się w 1907 roku do Wiednia, gdzie zmienili nazwisko na Seyss-Inquart (niemieckie Seyß-Inquart). Seyss-Inquart studiował prawo na uniwersytecie w Wiedniu, jednak po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku wstąpił ochotniczo do armii austriackiej i po otrzymaniu przydziału do Strzelców Tyrolskich walczył na frontach w Rosji, Rumunii i Włoszech. Był wielokrotnie odznaczany za odwagę i ranny. Po rekonwalescencji w 1917 roku ukończył studia, zdając przewidziane egzaminy.
Po wojnie w 1921 roku rozpoczął praktykę prawniczą i szybko zyskał uznanie w tej dziedzinie. W 1933 roku powołano go do rządu kanclerza Dollfussa. Po jego zamordowaniu 25 lipca 1934 roku Seyss-Inquart został radcą stanu w rządzie Kurta von Schuschnigga.
12 lutego 1938 Hitler wysunął pod adresem Austrii serię żądań znoszących właściwie jej suwerenność, wśród nich znajdowało się również żądanie mianowania Seyss-Inquarta ministrem Spraw Wewnętrznych. Kanclerz Schuschnigg spełnił jedynie część żądań Hitlera, a jednocześnie ogłosił przeprowadzenie plebiscytu w sprawie przyłączenia Austrii do Niemiec. Spotkało się to z szybką reakcją Hitlera – 11 marca 1938 roku armia niemiecka została postawiona w stan gotowości i otrzymała rozkaz przekroczenia granicy z Austrią, a Schuschnigg wraz z rządem podał się do dymisji. Tego samego dnia w nocy prezydent Austrii Wilhelm Miklas mianował Seyss-Inquarta kanclerzem, a już rankiem 12 marca wojska niemieckie wkroczyły do Wiednia. Dzień później Seyss-Inquart podpisał ustawę o Anschlussie, czyli przyłączeniu Austrii do Niemiec jako landu Rzeszy Niemieckiej.
W maju 1938 roku Seyss-Inquart wstąpił do NSDAP i został szefem tak zwanej Marchii Wschodniej (Ostmark). Otrzymał też stopień Gruppenführera SS, a w maju 1939 został ministrem bez teki rządu Rzeszy.
Po niemieckiej inwazji na Polskę Seyss-Inquart został zarządcą południowych terenów Polski, a od utworzenie Generalnego Gubernatorstwa do 1941 r. pełnił funkcję jego szefa rządu.
Po zajęciu Belgii i Holandii w maju 1940 roku Hitler mianował Seyss-Inquarta Komisarzem Rzeszy (Reichskommissar) okupowanej Holandii i uczynił odpowiedzialnym za kierowanie administracją cywilną oraz współpracę gospodarczą z Rzeszą.
Na procesie norymberskim Seyss-Inquartowi postawiono zarzuty „spiskowania w celu dokonania zbrodni przeciw pokojowi”, „planowania i podżegania do wojny i agresji”, zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciw ludzkości. Uznano go winnym wszystkich zarzutów z wyjątkiem pierwszego i skazano na karę śmierci przez powieszenie. Amerykańskie gazety okrzyknęły go mianem „Konia trojańskiego nazistów”. Psycholog więzienny Gustave M. Gilbert podczas swoich badań na osadzonych ustalił ich iloraz inteligencji (IQ) – Streicher miał wynik 141 (drugi najwyższy wśród oskarżonych). Jego ostatnie słowa brzmiały: „Mam nadzieję, że ta egzekucja to ostatnia tragedia podczas drugiej wojny światowej, oraz że nauką płynącą z wojny będzie pokój i zrozumienie, które powinny istnieć wśród ludzi. Wierzę w Niemcy„. Wyrok wykonano 16 października 1946 roku.
Źródło: Wikipedia
