List firmowy wysłany w Poznaniu do Niemiec.

Związek Spółek Zarobkowych i Gospodarczych w Poznaniu – najstarsza centrala polskich spółek kredytowych w Wielkopolsce, powstała w 1871 jako Związek Spółek Polskich. Związek miał za zadanie popieranie istniejących spółek, zakładanie nowych oraz pomoc w wymianie finansowej. Związek istniał do 1939.

Organem finansowym związku był Bank Związku Spółek Zarobkowych SA w Poznaniu, założony w 1885 przez Związek Spółdzielni Zarobkowych zrzeszający polskie spółdzielnie kredytowe zaboru pruskiego; udzielał pożyczek, wspierał rozwój rolnictwa, a także przemysłu, na pocz. XX w. objął operacjami pozostałe zabory; po 1918 wykupywał przedsiębiorstwa niemieckie. W latach 1918–1939 należał obok Banku Handlowego w Warszawie SA do największych banków prywatnych na ziemiach polskich; zlikwidowany w 1950.

W latach 1918-1939 bank prowadził oddziały w Gdańsku przy Holzmarkt 18 (ob. Targ Drzewny) oraz w Toruniu przy ul. Szerokiej 14[1].

645-2