Opis

Generalgouvernement – list polecony firmowy HASAG Eisenhütte Tschenstochau – Krakau 1943

Hasag (Hugo Schneider Aktiengesellschaft Metalwarenfabrik) – niemiecki koncern przemysłowy, produkujący artykuły metalowe, w tym amunicję. Powstał w Lipsku w 1863 roku. Jego wielki rozwój datuje się od 1932 r., kiedy szefem został Paul Budin, członek NSDAP i SS. Koncern zaczął wtedy produkować amunicję dla wojska niemieckiego. Od 1934 r. znalazł się pod specjalną ochroną partii i państwa. W czasie wojny fabryki Hasagu w Niemczech zatrudniały polskich robotników przymusowych, a także więźniów obozów koncentracyjnych. W okupowanej Polsce powstało sześć obozów pracy przymusowej dla Żydów, które należały do firmy Hasag. Pierwszy z nich, początkowo przeznaczony dla Polaków, powstał w Skarżysku-Kamiennej, zatrudniał ponad 10 tys. pracowników. We wrześniu 1942 r. robotników polskich zastąpiono żydowskimi. W tym czasie powstały obozy Hasagu w Kielcach (fabryka Granat) i pierwszy obóz w Częstochowie w fabryce Pelcery, zatrudniające Żydów z tamtejszych gett. Następne trzy obozy częstochowskie: Warta, Raków i Częstochowianka powstały w czerwcu 1943 roku. Wszystkie obozy Hasag w sumie zatrudniały 15 tys. więźniów. W sierpniu 1944 r. więźniowie obozu kieleckiego zostali wywiezieni do Auschwitz i Buchenwaldu. Fabrykę ze Skarżyska-Kamiennej przeniesiono do Częstochowy. Fabryki częstochowskie ewakuowano w styczniu 1945 r. do Niemiec. 11 tys. przebywających w nich Żydów przeżyło wojnę.

List wysłany z Częstochowy. Koperta ofrankowana znaczkami GG Mi 78, 111